Khí hậu Việt Nam phân chia theo vùng miền và các tháng trong năm dẫn đến các nguy cơ gây bệnh khác nhau tại mỗi khu vực địa lý, thời điểm trong năm cho gia súc như heo. Vì thế, việc hiểu biết các loại bệnh có thể xảy ra trong điều kiện khí hậu khác nhau theo vùng miền, thời điểm khác nhau trong năm sẽ giúp nhà chăn nuôi phòng bệnh dễ dàng, nhanh chóng hơn. Đồng thời, giảm thiểu rủi ro, thiệt hại kinh tế khi chăn nuôi, từ đó tối ưu năng suất chăn nuôi. Trong bài viết này, hãy cùng GREENFEED tìm hiểu một số bệnh thường gặp trên heo theo mùa.
Chúng ta tạm chia Việt Nam thành 3 vùng khí hậu để có cơ sở cho các phương án phòng bệnh trên heo hiệu quả.
1. Đặc điểm khí hậu theo vùng miền
Về vị trí địa lý khu vực từ Bắc Trung Bộ đi ra Bắc Bộ bao gồm Đồng Bằng Bắc Bộ, Đông Bắc và Tây Bắc là 1 vùng có khí hậu tương đồng nhau, được chia rõ thành 4 mùa rất rõ trong 1 năm gồm mùa xuân, hạ, thu và mùa đông.
Khu vực từ Trung Trung Bộ vào Miền Nam bao gồm Miền Đông, Miền Tây được chia thành 2 mùa trong năm là mùa khô và mùa mưa.
Còn lại khu vực Tây Nguyên cũng giống 1 phần khu vực phía Bắc nhưng vào mùa đông thì ấm hơn, không có rét đậm rét hại, mùa hè thì mát hơn.
2. Các nguyên nhân gây bệnh theo mùa
Để có cách tiếp cận chung trong khuôn khổ bài viết này chúng ta chỉ xem xét các nguyên nhân gây bệnh truyền nhiễm theo mùa, không xét đến các nguyên nhân khác và chia bệnh theo triệu chứng lâm sàng, thời gian của bệnh:
- Bệnh gây tiêu chảy
- Bệnh gây viêm phổi
- Bệnh xảy ra quanh năm
Bệnh gây tiêu chảy
Đối với bệnh gây tiêu chảy nguyên nhân do vi rút thông thường xảy ra vào các tháng cuối năm cũ và đầu năm mới, những tháng này khí hậu thường lạnh, những bệnh tiêu chảy do vi khuẩn thông thường xảy ra vào mùa hè, mùa khô với khí hậu nóng hơn, việc sử dụng nước của lợn tăng lên, đồng thời các nguồn nước lợn uống, vệ sinh có những nơi bị thiếu.
Các động vật nguyên sinh gây tiêu chảy thông thường có bào tử và tồn tại trong đất, chất thải phân của vật nuôi nên sẽ thường gây bệnh vào mùa mưa khi nước mưa cuốn các bào tử này vào nước sinh hoạt của trại nuôi.
Bảng 1: Các nguyên nhân gây bệnh tiêu chảy theo mùa trong năm
Heo cai sữa bị tiêu chảy do vi khuẩn vào mùa hè
Bệnh gây viêm phổi
Các nguyên nhân gây viêm phổi do vi khuẩn thường rơi vào các tháng mùa hè, mùa mưa ngoại trừ suyễn gây thì gây bệnh quanh năm khi có điều kiện bất lợi về chuồng nuôi hay có nguyên nhân nguyên phát trước.
Đối với vi rút thông thường là nguyên nhân nguyên phát bùng phát vào mùa lạnh, mùa khô làm cho miễn dịch của heo thấp xuống và các vi khuẩn thường qui trong trại kế phát gây viêm phổi như Streptococcus suis (Liên cầu khuẩn), Staphylococcus spp (Tụ cầu khuẩn) Haemophilus parasuis (Bệnh Galaser)
Heo thịt có lâm sàng viêm phổi do vi khuẩn
Bảng 2: Các nguyên nhân gây bệnh viêm phổi theo mùa
Bệnh xảy qua quanh năm
Với những bệnh do vi rút cho dù có hay chưa có vắc xin thì vẫn có nguy cơ xảy ra quanh năm, trong đó hiện nay ASF (Dịch tả heo châu phi) đã là một bệnh hầu như đã trở thành bệnh thường qui của trại nuôi.
Bảng 3: Các nguyên nhân gây bệnh quanh năm
Heo có triệu chứng lâm sàng của ASF
Trên đây là một số bệnh thường xảy ra trên heo theo mùa. Hi vọng rằng bài viết này sẽ giúp cho nhà chăn nuôi có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, để giúp đàn heo phát triển tốt, đem đến lợi nhuận cao nhất.
